Neredeyse her gün Coca Cola neden Katılım Endeksi'nde bulunuyor? Helal mi? sorusu alıyorum. Yazacaklarım, reklam veya güzelleme değildir. Kolayı sağlıksız bulduğum için içmeyen biri olarak yazıyorum.
Öncelikle borsada sadece tek bir tane %100 helal hisse olduğunu söylemeliyim. O da katılım bankası olan Albaraka Türk. Diğerleri istisnasız hepsi faizle az veya çok bulaşmış durumdalar. Dolayısıyla Coca Cola, helal değil ancak külliyyen haram da değil. Devam edeyim: Şu kaideyi de iliştireyim: Her helal, caizdir ama her caiz helal değildir. Borsadaki Albaraka hissesi hariç Katılım Endeksi kriterlerini sağlayan (1 Ekim listesine göre) kalan 200 şirket helal değil caizdir. Keraheten ve zarureten verilmiş ruhsatla caizdir.
https://helalborsa.blogspot.com/2021/02/katlm-hisselerinde-ruhsat.html
Gelelim Coca Cola'ya. İçinde alkol olduğuna dair iddialar var. Bununla ilgili Coca Cola'nın kendi yaptırdığı bir analiz var. Açıklama devamla: Coca-Cola Şirketi olarak tüm ürünlerimiz Türkiye’de Tarım ve Orman Bakanlığı Alkolsüz İçecekler Tebliği’ne uygun olarak üretilmektedir.
Din İşleri Yüksek Kurulu da gazlı içeceklerin alkollü sayılmayacağına dair konunun uzmanları tarafından teyitle cevaplanan fetvası bulunuyor.
Mübâhlar zan ile haram olmaz. Helâl ihtimali kuvvetli şeyler, zan ile haram olmaz. Salih bir müslüman gördüğünü veya tahlil ederek alkol bulduğunu haber verse bile bu haramlık yalnızca bu görülen içecek için olur. Üstelik bu gibi raporlar o partideki içecekler için sadece geçerli olabilir. Sonraki partide alkol olmayabilir. Her şişenin analizi de mümkün değildir. Nihayet bu gibi haberler haksız rekabet için de çıkarılmış olabilir. Bu vesvesenin nihayeti yoktur. Eti yenen hayvanlarda da böyledir. Bir hayvanın leş olduğunu söylemek için ya bizzat veya salih bir müslüman tarafından görülmüş olması lâzımdır. Zan ile et haram olmaz. Hayvanın meşru olduğunu araştırmak da lâzım değildir. Hatta vesvesedir.
Kola ve pepsi içmek caizdir; çünkü içinde alkol olduğu kesin değildir. Ancak bazı âlimlerimiz bu konularda şüphe olduğu için, "içilmese daha iyi olur" demişlerdir. Şüpheyle içmeyebilirsin ki ben sağlık açısından her litresinde 106 gram şeker olduğu için içmiyorum. Bazı Hanefi âlimleri kahvenin kafeinden dolayı bile haram olduğunu söylemelerine rağmen bu, genel kabul görmemiştir. Bu maddeleri içmekle haram işlenmeyeceği gibi kimseye bunları içmeyin diyemeyiz. Dinen haram değildir. Ama bunları içmeyen birisini de "Niçin içmiyorsun?" diye zorlayamayız.
Yiyecek ve içeceklerde temel kural, haramlığı kesinleşinceye kadar helal kabul edilmesidir. Bu nedenle haram olduğu kesinleşince haram olur. Şüphelilerden ise her zaman kaçınmak daha hayırlıdır.
Coca Cola'nın İsrail malı olduğu veya İsrail ordusunu desteklediğine dair iddia var bir de. Açıkçası net bir kaynak bulamadım. Bilen varsa birlikte bakalım. Geçen sene İsrail hahamlarının Coca Cola'yı haksız rekabetten dolayı helal sertifikası vermediğini biliyor muydunuz?
Coca Cola, İsrail malı olup olmadıklarını soran bir müşterisine şöyle cevap vermiş: Coca-Cola Şirketi, 130 yıl önce ABD’de kurulmuş olan, tamamı halka açık uluslararası bir şirket. İsrail de faaliyet gösterdiğimiz ülkelerden sadece biri. Bununla ilgili haberler çıkınca Coca Cola uzun bir açıklama yapmıştı. Aynen bırakıyorum:
Bu açıklamaları yapmakla elbette Coca Cola hissesini almak %100 helal olmuyor ancak içmenin haram olmadığını Nurettin Yıldız da şüpheli ve zararlı olduğu dipnotuyla söylüyor.
Peki şüpheliyse neden Katılım Endeksi'nde? diyebilirsiniz? Katılım Endeksi'nde borsada işlem gören şirketlerin iki kriterine bakarlar sadece: Ana faaliyet alanı ve finansal raporları. Bu kriterlerde eşik değerleri karşılıyorlarsa listeye alınır. Karşılamazsa listeden çıkarılır. Bu işe onay veren uzmanlar, kriterlere uyup uymadığına bakarak karar verirler. Başka türlü şirkete tavır takınması kurumsal olarak mümkün değil. Türkiye'de fabrikaları olan bir kurum olduğu için almak isteyenlere böyle bir cevazın/ruhsatın verildiğini söylemek durumundayız.
Vicdanen rahat hissetmiyorsanız hisseyi almayabilirsiniz ancak ruhsatla verilen cevaza göre alıp satanları da kınamak doğru değildir. Şüpheli durumlarda herkesin fetvası, kendi vicdanıdır. Yani yatırım konusunda içinize sinmediği halde fetva ile iş yapmak doğru değil.
İmamı Azam kendi fıkhi yorumları için "Benim görüşüm bana göre doğru olan ama yanlış olma ihtimali olan görüştür. Diğerlerinin görüşü ise bana göre yanlış olan ama doğru olma ihtimali olan görüştür." diyor.
Biz de ruhsatla cevaz veren alimleri dinliyoruz ve ona göre hareket ediyoruz. Çok uzattığımın farkındayım. İnşallah yanlış anlaşılmam. Bir sonraki flood konumuz da THYAO ve PGSUS şirketlerindeki içki satışı olacak inşallah. Hayırlı ve bereketli kazançlar diliyorum
Bu yazıyı paylaştığım Twitter floodu için TIKLAYIN